U okviru projekta "Život u močvari", u Mačvi i Pocerini počelo sistematsko istraživanje obrovaca, neolitskih naselja nastalih pre šest ili sedam hiljada godina. Stanovnici tih naselja bili adaptirani na život u močvari. Uzvišenja i kanali, kojima je ravnica ispresecana, štitili od poplava i neželjenih gostiju.
Zahvaljujući arheološkoj građi iz prošlog veka i savremenoj tehnologiji za detekciju i navigaciju, u Mačvi i Pocerini pronađeno je pedesetak lokaliteta iz kamenog doba (5000-2500 p.n.e.).
Male naseobine, koje se uzdižu od močvarne ravnice, opasane su dubokim i širokim rovom po čemu su naselja i dobila ime: Obrovci. U prvoj fazi projekta "Život u močvari", naseobine su locirane i fotografisane.
"Obrovci imaju prečnik od 50 do 500 metara, na njima se nalazilo jedno ili dva domaćinstva. To su objekti iz praistorijskog perioda, odnosno završne faze mlađeg kamenog doba", objašnjava arheolog Momir Cerović.
Mala, blaga uzvišenja ili "glavice", kako ih u Mačvi nazivaju, opkopane su rovom, a centralni prostor nasut je zemljom. Do sada je registrovano pedesetak takvih naseobina u Mačvi.
Obrađujući zemlju, Radosav Renovčević je na svom imanju u Majuru pronašao kamene sekire, tegove za razboj i mreže. Deo kolekcije njegova porodica poklonila je Narodnom muzeju u Šapcu.
"Najinteresantnije što smo pronašli je ognjište prečnika jedan metar", kaže Radosav.
Mačva je ravnica površine 862 kvadratna kilometra koju okružuju Drina na zapadu, Sava na severu i planina Cer na jugozapadu. Da je nekad bila močvara, svedoče mrtve reke i bare: Bitva reka, Duga bara, Studena bara, Široka bara, Lokvanjuša, Žurava, Žabari, Mandrača...
U najplodniji deo Srbije, prvi ljudi stigli su u vreme ranog neolita, odnosno starčevačke kulture (od 5000-3800. godina p.n.e.). Neolitski čovek se, kako se pretpostavlja, zemljanim uzvišenjima i mrežom kanala štitio od poplava, močvare i neželjenih gostiju. Istraživanja će utvrditi da li su Obrovci bili stalna ili sezonska naselja stočara.
Branislav Stanković, direktor Narodnog muzeja u Šapcu, smatra da će naučnim projektom „Život u močvari" biti rešena jedna od poslednjih misterija naše arheologije.
"Obrovci se nalaze jedino na teritoriji koju pokriva Narodni muzej u Šapcu i više se nigde ne spominju. Zbog toga je ovaj projekat izuzetno značajan", kaže Stanković.
Projekat „Život u močvari" trajaće najmanje pet godina. Do kraja ove godine trebalo bi da se završi geoelektrično i geomagnetno skeniranje, a u poslednjoj fazi i sistematsko iskopavanje.
Mlađe kameno doba
U neolitu, odnosno mlađem kamenom dobu, čovek je potpuno ovladao proizvodnjom i upotrebom oružja i oruđa od glačanog kamena, izrađivao je grnčariju od pečene zemlje, počeo da pripitomljava životinje i kultiviše tlo, što je vodilo stvaranju stalnih naselja i, u skladu s tim, promeni načina života. Ljudi su živeli u zemunicama i sojenicama, prvi put počinje da se ukrašava keramika i izrađuju različiti predmeti kultnog karaktera.
Ljudske zajednice nisu istovremeno savladale tu veštinu. One koje su ranije počele da koriste bolje oruđe brže su napredovale i ušle su u neolit pre onih koje su i dalje klesale kamen. Najbrže su se razvijala društva na Bliskom istoku, gde je mlađe kameno doba počelo oko 7000 godina pre nove ere. Na centralnom Balkanu neolit je počeo tek oko 5500. godine p.n.e.
Pored novog načina obrade kamena i izrade boljeg lovačkog oružja, čovek neolita je usavršavao ribolovni alat, naučio da izrađuje glineno oruđe i napravio prvi razboj. Nosici ovih kultura bavili su se zemljoradnjom i stočarstvom, živeli su u rodovskim zajednicama, u naseljima različite veličine i trajanja.
Najpoznatija neolitska nalazišta na Balkanu su Lepenski Vir na Dunavu, između Golubca i Donjeg Milanovca, Starčevo kod Pančeva i Vinča kod Beograda. Neki od prvih rudnika u Evropi nalaze se, takođe, na teritoriji Srbije: bakar se vadio kod Majdanpeka, a živa u Šupljoj steni na Avali.
Zahvaljujući arheološkoj građi iz prošlog veka i savremenoj tehnologiji za detekciju i navigaciju, u Mačvi i Pocerini pronađeno je pedesetak lokaliteta iz kamenog doba (5000-2500 p.n.e.).
Male naseobine, koje se uzdižu od močvarne ravnice, opasane su dubokim i širokim rovom po čemu su naselja i dobila ime: Obrovci. U prvoj fazi projekta "Život u močvari", naseobine su locirane i fotografisane.
"Obrovci imaju prečnik od 50 do 500 metara, na njima se nalazilo jedno ili dva domaćinstva. To su objekti iz praistorijskog perioda, odnosno završne faze mlađeg kamenog doba", objašnjava arheolog Momir Cerović.
Obrađujući zemlju, Radosav Renovčević je na svom imanju u Majuru pronašao kamene sekire, tegove za razboj i mreže. Deo kolekcije njegova porodica poklonila je Narodnom muzeju u Šapcu.
"Najinteresantnije što smo pronašli je ognjište prečnika jedan metar", kaže Radosav.
U najplodniji deo Srbije, prvi ljudi stigli su u vreme ranog neolita, odnosno starčevačke kulture (od 5000-3800. godina p.n.e.). Neolitski čovek se, kako se pretpostavlja, zemljanim uzvišenjima i mrežom kanala štitio od poplava, močvare i neželjenih gostiju. Istraživanja će utvrditi da li su Obrovci bili stalna ili sezonska naselja stočara.
Branislav Stanković, direktor Narodnog muzeja u Šapcu, smatra da će naučnim projektom „Život u močvari" biti rešena jedna od poslednjih misterija naše arheologije.
"Obrovci se nalaze jedino na teritoriji koju pokriva Narodni muzej u Šapcu i više se nigde ne spominju. Zbog toga je ovaj projekat izuzetno značajan", kaže Stanković.
Projekat „Život u močvari" trajaće najmanje pet godina. Do kraja ove godine trebalo bi da se završi geoelektrično i geomagnetno skeniranje, a u poslednjoj fazi i sistematsko iskopavanje.
Mlađe kameno doba
U neolitu, odnosno mlađem kamenom dobu, čovek je potpuno ovladao proizvodnjom i upotrebom oružja i oruđa od glačanog kamena, izrađivao je grnčariju od pečene zemlje, počeo da pripitomljava životinje i kultiviše tlo, što je vodilo stvaranju stalnih naselja i, u skladu s tim, promeni načina života. Ljudi su živeli u zemunicama i sojenicama, prvi put počinje da se ukrašava keramika i izrađuju različiti predmeti kultnog karaktera.
Ljudske zajednice nisu istovremeno savladale tu veštinu. One koje su ranije počele da koriste bolje oruđe brže su napredovale i ušle su u neolit pre onih koje su i dalje klesale kamen. Najbrže su se razvijala društva na Bliskom istoku, gde je mlađe kameno doba počelo oko 7000 godina pre nove ere. Na centralnom Balkanu neolit je počeo tek oko 5500. godine p.n.e.
Pored novog načina obrade kamena i izrade boljeg lovačkog oružja, čovek neolita je usavršavao ribolovni alat, naučio da izrađuje glineno oruđe i napravio prvi razboj. Nosici ovih kultura bavili su se zemljoradnjom i stočarstvom, živeli su u rodovskim zajednicama, u naseljima različite veličine i trajanja.
Najpoznatija neolitska nalazišta na Balkanu su Lepenski Vir na Dunavu, između Golubca i Donjeg Milanovca, Starčevo kod Pančeva i Vinča kod Beograda. Neki od prvih rudnika u Evropi nalaze se, takođe, na teritoriji Srbije: bakar se vadio kod Majdanpeka, a živa u Šupljoj steni na Avali.
Нема коментара:
Постави коментар