Narodni muzej iz Užica već skoro deset godina realizuje deo projekta Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU) pod nazivom "Položaj srpske nacionalne manjine u susednim zemljama". Istraživanjima koja obavlja ekipa užičkog Narodnog muzeja rukovodi etnolog i muzejski savetnik Bosa Rosić, njen elaborat nosi naziv "Srpska groblja i nadgrobni belezi", a u tom stručnom timu su još Ivana Todorović, etnolog, i Zoran Domanović, fotograf. Bosa Rosić je, valja podsetiti, poznata i po tome što je zajedno sa dr Nikolom Pantelićem, etnologom, dr Darom Drljačom, etnologom, i Rankom Findrikom, arhitektom, bila inicijator osnivanja muzeja pod otvorenim nebom "Staro selo" u Sirogojnu, koji ove godine obilježava tri decenije postojanja i uspješnog rada.
Njihovim istraživanjima na područjima u kojima Srbi žive kao nacionalna manjina, po autorskom projektu Bose Rosić pod nazivom "Srpska groblja i nadgrobni belezi u susednim zemljama", predviđeni su radovi u Rumuniji, Albaniji, Mađarskoj i Italiji. Planirani poslovi u Rumuniji su privedeni kraju, a nedavno je ova stručna ekipa boravila u Albaniji, kako bi prikupili podatke neophodne za izradu detaljnog projekta istraživanja koji u narednom periodu treba da uslede u toj zemlji. Inače, ovaj projekat delimično finansira SANU, a od nedavno u njega su se uključila i Republičko ministarstvo za kulturu i Republičko ministarstvo za dijasporu.
Etnolog Bosa Rosić, koja stalno živi na svom rodnom Zlatiboru, radila je u muzeju pod otvorenim nebom "Staro selo" u Sirogojnu više od 20 godina. Za to vreme, pored 38 drvenih objekata koji su otkupljeni u selima zapadne Srbije, dovezeni i postavljeni u Sirogojnu, prikupila je izuzetno vrijednu etnografsku postavku sa 1.300 eksponata koji su korišćeni, ili se još koriste, u seoskim naseljima u ovom, ali i drugim krajevima. U Narodnom muzeju u Užicu, gde je provela drugi deo radnog veka, uradila je takođe stalnu etnografsku postavku "Užice, nastanak i razvoj". Uz to, Bosa Rosić je priredila izložbu "Od Ljubiša do Akademije", vezanu za život i rad Miladina Pećinara, jedinog zlatiborskog akademika, da bi od 1993. godine, postala jedan od najaktivnijih učesnika u veoma važnom multidisciplinarnom projektu "Na svetim vodama Lima", možda i najznačajnijem poduhvatu kolektiva Narodnog muzeja u Užicu na čijem je čelu tada bio istoričar umjetnosti Dragiša Milosavljević. U tom višegodišnjem poduhvatu ona se opredelila za istraživanje etnografskog dela u crkvama sveta Janja, Uvac, Mažići kod Priboja i Pustinja kod Prijepolja.
Valja podsetiti da je, u iskopavanjima u Mažićima na lijevoj obali rijeke Lim u blizini Priboja, gde je postojala crkva Orahovica - zadužbina Nemanjića, otkriven medicinski pribor za komplikovane operacije koje su srpski lekari radili pre više od četiri veka, što je zadivilo čitav svet, a tim Narodnog muzeja dodatno osokolilo u istraživanjima i obnovi tih odavno porušenih srpskih srednjovjekovnih svetinja na obalama svete reke. Nakon istraživanja narodne arhitekture većeg dijela Staroga Vlaha, vezanih za formiranje muzeja u Sirogojnu, gdje je obuhvatila opštine Čajetina, Užice, Nova Varoš i Priboj, i proučavajući taj dio materijalne kulture srpskog naroda, ona je dobar period radnog vijeka posvetila istraživanjima grobalja i nadgrobnih biljega kod Srba. Time se i sada bavi nesmanjenom upornošću. Njen autorsko-izdavački opus Bose Rosić je impresivan:
Ono što je učinila u poslednjoj deceniji prošlog veka istražujući groblja i nadgrobne belege u Srbiji, 1999. godine pretočila je u vrednu monografiju pod nazivom "Šarena sela" koja je s razlogom izazvala ogromno interesovanje stručne i naučne javnosti u Srbiji i šire. Zatim je usledila monografija "Sveti Georgije u Dabru" (2001. godine), gde je Bosa Rosić zajedno sa grupom autora ovekovečila plodna višegodišnja istraživanja na manastirskom kompleksu Mažići. Knjigu "Zlatiborsko oko", koja se odnosi na mitologiju i običaje Zlatibora, izdala je 2003, a toj vrednoj izdavačkoj zbirci dodala je prošle godine značajnu monografiju "Pomenici na kamenu", o narodnim spomenicima u Srbiji od 1804. do 1815. godine.
Bosa Rosić je obišla, očistila i zabilježila natpise sa oko 20.000 nadgrobnih spomenika u Srbiji i zemljama u okruženju, i uvela ih u računar. Danas se s pravom smatra jednim od najboljih poznavalaca funerarne umetnosti u srpskoj tradiciji, i godinama predstavlja važnu kariku u projektu SANU "Položaj srpske nacionalne manjine u susjednim zemljama". Tako je, 2004. godine, predala SANU projekat za proučavanje grobalja i nadgrobnih belega srpskog naroda u Rumuniji, Albaniji, Mađarskoj i Italiji. Akademik Dobrica Ćosić ocenjuje da je tim poduhvatom, i životnim i radnim opredjeljenjem, Bosa Rosić "učinila rodoljubivi podvig, kao strasni tragalac za belezima zapamćene i zaboravljene prošlosti, borilac za pamćenje nacionalnog bivstvovanja, njegovog istorijskog smisla i značaja".
Njihovim istraživanjima na područjima u kojima Srbi žive kao nacionalna manjina, po autorskom projektu Bose Rosić pod nazivom "Srpska groblja i nadgrobni belezi u susednim zemljama", predviđeni su radovi u Rumuniji, Albaniji, Mađarskoj i Italiji. Planirani poslovi u Rumuniji su privedeni kraju, a nedavno je ova stručna ekipa boravila u Albaniji, kako bi prikupili podatke neophodne za izradu detaljnog projekta istraživanja koji u narednom periodu treba da uslede u toj zemlji. Inače, ovaj projekat delimično finansira SANU, a od nedavno u njega su se uključila i Republičko ministarstvo za kulturu i Republičko ministarstvo za dijasporu.
Etnolog Bosa Rosić, koja stalno živi na svom rodnom Zlatiboru, radila je u muzeju pod otvorenim nebom "Staro selo" u Sirogojnu više od 20 godina. Za to vreme, pored 38 drvenih objekata koji su otkupljeni u selima zapadne Srbije, dovezeni i postavljeni u Sirogojnu, prikupila je izuzetno vrijednu etnografsku postavku sa 1.300 eksponata koji su korišćeni, ili se još koriste, u seoskim naseljima u ovom, ali i drugim krajevima. U Narodnom muzeju u Užicu, gde je provela drugi deo radnog veka, uradila je takođe stalnu etnografsku postavku "Užice, nastanak i razvoj". Uz to, Bosa Rosić je priredila izložbu "Od Ljubiša do Akademije", vezanu za život i rad Miladina Pećinara, jedinog zlatiborskog akademika, da bi od 1993. godine, postala jedan od najaktivnijih učesnika u veoma važnom multidisciplinarnom projektu "Na svetim vodama Lima", možda i najznačajnijem poduhvatu kolektiva Narodnog muzeja u Užicu na čijem je čelu tada bio istoričar umjetnosti Dragiša Milosavljević. U tom višegodišnjem poduhvatu ona se opredelila za istraživanje etnografskog dela u crkvama sveta Janja, Uvac, Mažići kod Priboja i Pustinja kod Prijepolja.
Valja podsetiti da je, u iskopavanjima u Mažićima na lijevoj obali rijeke Lim u blizini Priboja, gde je postojala crkva Orahovica - zadužbina Nemanjića, otkriven medicinski pribor za komplikovane operacije koje su srpski lekari radili pre više od četiri veka, što je zadivilo čitav svet, a tim Narodnog muzeja dodatno osokolilo u istraživanjima i obnovi tih odavno porušenih srpskih srednjovjekovnih svetinja na obalama svete reke. Nakon istraživanja narodne arhitekture većeg dijela Staroga Vlaha, vezanih za formiranje muzeja u Sirogojnu, gdje je obuhvatila opštine Čajetina, Užice, Nova Varoš i Priboj, i proučavajući taj dio materijalne kulture srpskog naroda, ona je dobar period radnog vijeka posvetila istraživanjima grobalja i nadgrobnih biljega kod Srba. Time se i sada bavi nesmanjenom upornošću. Njen autorsko-izdavački opus Bose Rosić je impresivan:
Ono što je učinila u poslednjoj deceniji prošlog veka istražujući groblja i nadgrobne belege u Srbiji, 1999. godine pretočila je u vrednu monografiju pod nazivom "Šarena sela" koja je s razlogom izazvala ogromno interesovanje stručne i naučne javnosti u Srbiji i šire. Zatim je usledila monografija "Sveti Georgije u Dabru" (2001. godine), gde je Bosa Rosić zajedno sa grupom autora ovekovečila plodna višegodišnja istraživanja na manastirskom kompleksu Mažići. Knjigu "Zlatiborsko oko", koja se odnosi na mitologiju i običaje Zlatibora, izdala je 2003, a toj vrednoj izdavačkoj zbirci dodala je prošle godine značajnu monografiju "Pomenici na kamenu", o narodnim spomenicima u Srbiji od 1804. do 1815. godine.
Bosa Rosić je obišla, očistila i zabilježila natpise sa oko 20.000 nadgrobnih spomenika u Srbiji i zemljama u okruženju, i uvela ih u računar. Danas se s pravom smatra jednim od najboljih poznavalaca funerarne umetnosti u srpskoj tradiciji, i godinama predstavlja važnu kariku u projektu SANU "Položaj srpske nacionalne manjine u susjednim zemljama". Tako je, 2004. godine, predala SANU projekat za proučavanje grobalja i nadgrobnih belega srpskog naroda u Rumuniji, Albaniji, Mađarskoj i Italiji. Akademik Dobrica Ćosić ocenjuje da je tim poduhvatom, i životnim i radnim opredjeljenjem, Bosa Rosić "učinila rodoljubivi podvig, kao strasni tragalac za belezima zapamćene i zaboravljene prošlosti, borilac za pamćenje nacionalnog bivstvovanja, njegovog istorijskog smisla i značaja".
Нема коментара:
Постави коментар